Biznes rivojlanish bosqichlari – bu kompaniyalar o’sib ulg’aygan sari o’tadigan umumiy bosqichlar va o’zgarishlarning tavsifi. Kompaniyaning rivojlanish bosqichlarini tushunish biznes rahbarlariga o’sish yo’lidagi to’siqlarni oldindan ko’rish, resurslarni samarali ajratish va yaxshiroq qarorlar qabul qilish imkonini beradi.
Keng tarqalgan rivojlanish bosqichlari modellaridan biri quyidagilarni o’z ichiga oladi:
- Boshlash (urchi): G’oya tug’ilgan, asoschilar biznesni rejalashtirmoqda va ishga tushirish uchun dastlabki resurslarni ta’minlamoqda. Yuqori darajadagi xavf va noaniqlik xarakterlidir.
- Omon qolish: Kompaniya ishlay boshladi, ammo hali ham barqaror daromad oqimini ishlab chiqilmagan. Pul oqimini boshqarish va bozorga moslashuv asosiy ustuvorliklar hisoblanadi.
- Muvaffaqiyat (o’sish): Kompaniya rentabellikka erishdi va o’sishni ko’rishni boshladi. Kengayish, investitsiyalar va samaradorlik muhim ahamiyatga ega.
- Kengayish (tezkor o’sish): Kompaniya tajovuzkor o’sish yo’liga kiradi, bozor ulushini kengaytiradi va yangi bozorlarni o’rganadi. Bu davrda tashkiliy tuzilmalar va boshqaruv muhim ahamiyatga ega.
- Yetilish: O’sish sekinlashadi va kompaniya barqaror, yirik korporatsiyaga aylanadi. Qobiliyat, rentabellik va samaradorlikka diqqat jamlanadi.
Muhim maslahatlar:
- Moslashuvchanlik muhim ahamiyatga ega: O’sish davrida kompaniya biznes modellarini, jarayonlarini va strategiyalarini yangi imkoniyatlarga javob bershi kerak.
- Bosqichlar o’tishlari suzuvchi: Kompaniyalar har bir bosqichda to’sib qo’yilmaydi, ba’zi kompaniyalar bosqichlarni o’tkazib yuborishi ham mumkin.
- Tanazzul mumkin: Yomon boshqaruv, o’zgaruvchan bozor sharoitlari yoki kuchli raqobat kompaniyani orqaga qaytarishi mumkin.
- Har bir bosqich o’ziga xos xususiyatga ega: Har bir bosqich turli xil to’siqlar, imkoniyatlar va rahbarlik talablarini taqdim etadi.
Kompaniyaning rivojlanish bosqichini aniqlash:
Kompaniyaning rivojlanish bosqichini aniqlashga yordam berish uchun quyidagilarni hisobga oling:
- Kompaniya yoshi
- Hodimlar soni
- Daromad hajmi
- Bozor ulushi
- Boshqaruv tuzilmasi
O’z-o’zini baholash uchun savollar:
- Hozirgi biznesingiz uchun eng katta qiyinchiliklar nimadan iborat?
- Sizning kompaniyangiz kelgusi 5 yil ichida qayerda bo’lishini xohlaysiz?
- O’zingizning biznesingiz o’sishining oldida qanday to’siqlarni ko’rayapsiz?
O’zingizning biznesingiz qaysi rivojlanish bosqichida ekanligini tushunish sizga strategik rejalar tuzish, resurslarni ajratish va biznesni keyingi bosqichga olib chiqish uchun zarur qadamlarni qo’yish imkonini beradi.